Khi nào máy bay phải hạ cánh khẩn cấp?

Dù chẳng mong muốn, hành khách ngồi trên một tàu bay và điều không ổn xuất hiện. Có thể, máy bay đột ngột rung lắc hoặc hành khách bắt đầu ngửi thấy mùi khói… Thông thường, cơ trưởng sẽ thông báo, máy bay phải hạ cánh khẩn cấp bởi tình huống như vậy.

Điều gì xảy đến tiếp theo? Phi công sẽ đưa ra quyết định gì? Họ phải tuân theo những quy trình nào khi hạ cánh khẩn cấp? Điều gì sẽ khiến một phi công buộc phải thực hiện hạ cánh khẩn cấp?

Khi nào máy bay hạ cánh khẩn cấp? Câu trả lời từ người trong cuộc

Theo Chủ tịch Hiệp hội Phi công Hàng không quốc tế, Cơ trưởng Jack Netskar có một số trường hợp khiến máy bay phải hạ cánh khẩn cấp. Ngoài những lý do kể trên, thành viên phi hành đoàn, hành khách cần hỗ trợ y tế cũng là yếu tố khiến máy bay phải hạ cánh khẩn cấp.

Hạ cánh cưỡng bức

Hình thức hạ cánh khẩn cấp chưa định nghĩa cụ thể, nhưng có ba hình thức theo cơ trưởng Netskar. Thứ nhất, máy bay phải hạ cánh cưỡng bức. Netskar miêu tả, đây là dạng hạ cánh lập tức. Ngay khi máy bay bắt đầu cất cánh hoặc rời sân bay. Nguyên nhân bởi máy bay không thể tiếp tục hành trình. Hỏng động cơ là lý do điển hình là máy bay phải hạ cánh.

Hạ cánh đề phòng

Thứ hai, hạ cánh đề phòng là một kiểu có thể gặp. Cơ trưởng Netskar giải thích, đây là kiểu hạ cánh đã dự tính trước. Điều đó nghĩa là máy bay có thể đã đi xa hơn, ra khỏi phạm vi máy bay. Tuy nhiên, chặng bay phải tạm dừng bởi vài lý do. Thời tiết xấu, thiếu nhiên liệu hay dấu hiệu động cơ gặp sự cố là nguyên nhân hạ cánh đề phòng.

Hạ cánh trên bề mặt không lý tưởng

Kiểu hạ cánh khẩn cấp thứ ba liên quan “Hạ cánh cưỡng bức hoặc phòng ngừa trên mặt nước”. Đây là dạng máy bay phải hạ cánh khẩn cấp hiếm gặp nhất. Sự kiện hạ cánh cưỡng bức trên sông Hudson ở New York (Mỹ) vào năm 2009 là ví dụ điển hình.

Thời điểm đó, chuyến bay số hiệu 1459 của US Airways va phải một đàn ngỗng. Bề mặt sông Hudson trở thành nơi hạ cánh của chuyến bay 1459. Tàu bay có 155 hành khách trên khoang. Trong đó, 100 người bị thương, 5 người nguy kịch, may mắn không ai thiệt mạng.

Sự kỳ diệu của 1459 nhờ sự thông minh, dũng cảm của cơ trưởng Sully Sullenberger và phi hành đoàn. Sự kiện trở thành cảm hứng của bộ phim “Cơ trưởng Sully” ra mắt năm 2016. Tài tử điện ảnh nổi tiếng Tom Hanks là người thủ vai cơ trưởng của chuyến bay 1549 đời thực.

Phi công làm gì khi máy bay phải hạ cánh khẩn cấp?

Phi công sẽ tuân thủ quy trình chuẩn bị, tiến hành hạ cánh khẩn cấp, theo Jack Netskar. Trong đó, bao gồm chuẩn bị cabin cho tình huống này. Đồng thời, gửi yêu cầu dịch vụ khẩn cấp, xem xét quy trình sơ tán rồi đưa ra kế hoạch hành động.
Chẳng hạn, đổ bớt một phần nhiên liệu của máy bay là giải pháp tình thế. Nhờ đó, trọng lượng của máy bay sẽ giảm. So với việc hạ cánh, máy bay nặng hơn nhiều lúc cất cánh. Một phần do trọng lượng của nhiên liệu. Tuy nhiên, khi máy bay hạ cánh khẩn cấp, nó có thể nặng hơn bình thường.

Chiến thắng rủi ro khi hạ cánh khẩn cấp

Hiệp hội Phi công và Chủ sở hữu máy bay (AOPA) là tổ chức phi lợi nhuận, trụ sở tại Maryland (Mỹ). AOPA có mục đích ủng hộ an toàn hàng không. Theo Hiệp hội này, 3 hình thức hạ cánh khẩn cấp rủi ro khác nhau. Nếu hạ cánh đề phòng, tỷ lệ rủi ro là 0,06%. Trong khi, các vụ hạ cánh cưỡng bức và khẩn cấp dạng thứ ba rủi ro cao hơn nhiều. Các tình huống hạ cánh đó khả năng không may lần lượt chừng 10%, 20%.

Theo HowStuffWorks, máy bay Boeing 747 sử dụng khoảng 1 gallon nhiên liệu (3.79 lít/s). Như vậy, một chuyến bay kéo dài 10 giờ cần sử dụng khoảng 36.000 gallon (150.000 lít). 36.000 gallon nặng hơn 136 kg. Hầu hết máy bay sẽ không thể hạ cánh an toàn ở trọng lượng cất cánh. Vì vậy, khi hạ cánh khẩn cấp, máy bay loại bỏ nhiên liệu đôi khi là hành động cần thiết. Quay lại 1459, US Airways, thùng nhiên liệu không đầy khi hạ cánh trên mặt sông. Nhờ đó, máy bay có nhiều lực nổi trên nước để cứu nạn.

Phi hành đoàn, yếu tố quan trọng khi hạ cánh khẩn cấp

Không chỉ vậy, khi hạ cánh khẩn cấp, phi hành đoàn đóng vai trò tối quan trọng. Theo hướng dẫn an toàn, phi hành đoàn cần thông báo rõ tình hình tới hành khách

Đồng thời, họ phụ trách đưa mọi người xuống máy bay an toàn. Phi hành thông tin giúp hành khách biết khi nào sẽ hạ cánh, vị trí rời khỏi tàu bay. Ngoài ra, phi hành đoàn cần thông tin hành khách biết nên chuẩn bị, trợ giúp nhóm người yếu thế. Trong một số tình huống, phi hành đoàn sẽ phải triển khai các đường trượt. Nhờ đó, đảm bảo rằng hành khách không nỗ lực trở lại máy bay lấy đồ đạc.

Ông Netskar cho biết, các phi công chẳng bao giờ muốn phải hạ cánh khẩn cấp. Nhưng một thời điểm nhất định sẽ “khả quan hơn” để làm so với khoảnh khắc sau đó…

“Hạ cánh khẩn cấp không phải là vấn đề nếu diễn ra ở sân bay dân dụng. Ngược lại, bạn không muốn thực hiện ở những nơi hẻo lánh, vùng chiến sự hoặc biển”, cơ trưởng Netskar nhấn mạnh.

Hạ cánh khẩn cánh không hề… rẻ

Theo hàng không Emirates, từ 50.000 – 600.000 USD là chi phí một lần “chuyển hướng chuyến bay”. Lý do cụ thể, vị trí của máy bay tại thời điểm đó… sẽ quyết định chính xác tổn thất kinh tế.

Chi phí hạ cánh, xử lý mặt đất, chi phí điều hướng hàng không, chi phí đặt lại vé cho hành khách, chi phí chăm sóc phi hành đoàn và hành khách… Tuy nhiên, một sự thật rằng, mọi tổn thất tài chính đều không thể so sánh với sự an toàn tính mạng trên hết của hành khách và phi hành đoàn./.